Tinnitus en hyperacusis: de puzzel die wél te leggen is

Onlangs ontmoette ik in mijn tinnitusspreekuur een man van begin zestig. Docent van beroep, met de eindstreep van zijn carrière in zicht. Een man die ooit vol energie voor de klas stond, maar nu worstelt met zijn gehoor, zijn energie en met de plek die hij nog kan vinden in de storm van geluiden om hem heen. Hij had een licht perceptief hoogtonenverlies - op papier niet ernstig, maar in zijn leven des te meer voelbaar.

Dit is de groep waar ik mij steeds meer zorgen over maak. Mensen die richting hun pensioen gaan, maar in plaats van rustig de balans op te maken en af te ronden, langzaam beginnen uit te vallen. De batterij lijkt leeg te lopen, de rek eruit. Niet omdat ze niet willen, maar omdat hun systeem hen in de steek laat. Niet alleen fysiek, maar ook mentaal en emotioneel. De complexiteit van het gehoor speelt hierin een veel grotere rol dan vaak wordt gedacht. Het gehoor raakt aan alles wat we zijn: onze aandacht, onze energie, onze emoties. Het is dan ook geen verrassing dat het moeilijk is om de vinger te leggen op wat er nu echt speelt.

Deze meneer had al veel geprobeerd. Exposure-therapie, ACT, cognitieve gedragstherapie - allemaal waardevolle benaderingen, maar het voelde nog steeds alsof hij door de mist liep. Alsof hij de juiste knop maar niet kon vinden, tussen alle instellingen van zijn eigen systeem.

Tijdens ons gesprek gebruikte ik daarom bewust dit beeld: de mens als een complexe machine, met ontelbare knoppen. De kunst is niet om aan alle knoppen tegelijk te draaien, maar juist om te ontdekken welke nú relevant zijn. Dat inzicht alleen al bracht rust. Het zorgde ervoor dat hij niet langer zocht naar dé ene magische oplossing, maar begreep dat het gaat om het vinden van de juiste combinatie, passend bij dit moment in zijn leven.

Wat mij raakte, was hoe de stappen die hij eerder al had gezet, niet voor niets waren geweest. Ze lagen als puzzelstukjes verspreid over tafel, ogenschijnlijk los van elkaar. Maar samen hebben we ze opnieuw bekeken en in elkaar gelegd. En ik zag het gebeuren: het plaatje werd helder. Hij leunde achterover, slaakte een zucht van opluchting en voor het eerst voelde hij dat er wél degelijk nog mogelijkheden zijn. Niet om de tinnitus of hyperacusis letterlijk uit te schakelen, maar om de invloed ervan drastisch te verminderen. Om het mechanisme erachter te doorzien en te leren sturen.

Dit soort momenten geven mij energie. Omdat ze laten zien dat er altijd hoop is, zelfs wanneer mensen zich vastgelopen voelen. Het vraagt om geduld, om vakmanschap, maar vooral om het geloof dat er altijd nieuwe perspectieven zijn. Ik blijf me inzetten voor deze groep, omdat zij het verdienen om niet uit te vallen, maar hun carrière af te ronden met de trots en voldoening die ze waard zijn.