#2 De stilte die je kunt horen

Sommige momenten hebben een geluid dat je niet met je oren hoort maar met je hele wezen voelt. Het kunstwerk DS21008 vangt zo’n moment: een zondagochtend in Maastricht, waar de Maas de stad weerspiegelt en de mist elk geluid verzacht. De stilte is bijna hoorbaar.

Het schilderij is geïnspireerd op een foto van Guy van Grinsven, een fotograaf met het zeldzame talent om zowel het grootse als het subtiele vast te leggen. Zijn beelden vertellen verhalen en onthullen niet alleen wat zichtbaar is, maar ook wat voelbaar is.

Op de ochtend van 11 september 2001 bevond Van Grinsven zich in New York, waar hij de skyline fotografeerde als onderdeel van zijn lopende werk. Later die dag had hij een afspraak in de Twin Towers, maar het lot bepaalde anders. Terwijl de wereld in shock toekeek, richtte hij zijn lens op de tragedie die zich ontvouwde. Zijn foto’s van 9/11 zijn aangrijpend – getuigenissen van een dag waarop het geluid van een stad voorgoed veranderde.

In Maastricht vond hij iets totaal anders. In de stilte van een mistige ochtend kaderde zijn camera een moment van rust, symmetrie en verstilling. Een stad weerspiegeld in water, verzacht door nevel, bijna oplosbaar in stilte. Dat contrast – tussen lawaai en stilte, tussen catastrofe en sereniteit – maakt zowel de foto als het schilderij dat eruit voortkwam nog krachtiger.

Elke stad heeft zijn eigen geluid. In New York mengen sirenes zich met stemmen en verkeer. In Amsterdam vullen trams en toeristen de straten. Maar op die zondagochtend in Maastricht was er iets anders: een stilte die niet leeg was, maar vol.

Horen is meer dan geluid alleen. Het is hoe we resoneren met onze omgeving, hoe akoestiek onze perceptie vormt, hoe stilte een ervaring kan zijn in plaats van een afwezigheid. Voor mensen met gehoorverlies is dat besef nog intenser.

Dat idee zit verweven in dit schilderij. DS21008 (200 cm x 150 cm) is gemaakt op een akoestisch absorberend doek, ontworpen om niet alleen gezien te worden maar ook interactie aan te gaan met geluid. De manier waarop het is geschilderd behoudt de artistieke stijl die ik wil uitdrukken, terwijl het tegelijkertijd zorgt voor maximale akoestische absorptie. Het is een kunstwerk dat stilte niet alleen visueel belichaamt, maar ook fysiek invloed heeft op de geluidsomgeving waarin het zich bevindt.

Het schilderij heeft een thuis gevonden bij een familie waarvan de dochter gehoorverlies heeft en hoortoestellen draagt. Voor hen is geluid nooit vanzelfsprekend. Ze begrijpen hoe diepgaand geluid onze ervaring van de wereld vormt en hoe de akoestiek van een ruimte het verschil kan maken tussen begrijpen en missen. Daarom hebben ze zorgvuldig nagedacht over de akoestiek in hun huis, zodat hun dochter haar omgeving zo helder mogelijk kan horen en begrijpen.

Veel mensen realiseren zich niet dat we niet alleen met onze oren horen – we horen met onze hersenen, met ons hele wezen. Geluid is geen vanzelfsprekendheid, maar een kracht die ons verbindt met anderen, met onze omgeving, met onze herinneringen. En soms, zoals in dit schilderij, is het juist de stilte die die kracht tastbaar maakt.

Mark Rothko zei ooit:

“De kunstenaar nodigt de toeschouwer uit om een reis te maken binnen het domein van het doek. Zonder die reis te maken, mist de toeschouwer de essentie van het schilderij.”

Dit schilderij is zo’n reis. Een reis door geluid en stilte, door wat we horen en wat ons raakt.

Een verhaal dat doorgaat

Dit kunstwerk volgt op het vorige cover-schilderij dat de onzichtbare kracht van geluidsgolven onderzocht. Net zoals dat werk liet zien hoe geluid onze ervaring vormgeeft, toont DS21008 hoe stilte dat ook kan. Samen vormen ze een dialoog – over aanwezigheid en afwezigheid, lawaai en stilte, beweging en verstilling. Elk nieuw kunstwerk draagt bij aan dit groeiende narratief, waarin Art meets Science en ons uitnodigt te luisteren naar wat verder gaat dan ons gehoor.